An Ancient Necropolis

Αν διασκευάζαμε λίγο τα λεγόμενα του Yves Bonnefoy, θα λέγαμε ότι στην Αργυρούπολη «κάτι σαν πέπλο απλώνεται πάνω τους, που απαλύνει και νοθεύει την επαφή με το θάνατο. Πέπλο αληθινό σαν φύλλωμα πάνω στους τάφους, που με το θρόισμά του αποδιώχνει τις δυνατές φωνές». Μπορούμε να το αγγίξουμε στην Αργυρούπολη, πάνω στους πιο αληθινούς νεκρούς που σκέπασε ποτέ ο χρόνος…

Πρόκειται για τη Νεκρόπολη της αρχαίας Λάππας, που βρίσκεται λίγο έξω από την Αργυρούπολη του νομού Ρεθύμνης. Οι ντόπιοι πρόθυμα μας έδειξαν το ακριβές σημείο. Πλησίαζε το σούρουπο όταν αντικρίσαμε τις πρώτες σαρκοφάγους. Ο δρόμος, σταδιακά κατηφορικός, γεμάτος αμέτρητες σαύρες που έμοιαζαν να ξετρυπώνουν από παντού… Όσο κατεβαίναμε, οι σαρκοφάγοι πλήθαιναν και ήταν πιο εντυπωσιακές. Λαξευμένοι στα βράχια, στην αριστερή πλευρά του δρόμου, στέκονται εκεί, όπως ακριβώς και πριν από πολλούς αιώνες. Το μέρος μοιάζει μαγικό, μυστηριακό, όσο και μυστηριώδες. Επικρατούσε απόλυτη ησυχία, μόνο η μουσική της φύσης ακουγόταν…

Φτάσαμε σε ένα κεντρικό σημείο της Νεκρόπολης. Πολλές σαρκοφάγοι, κάποιες από αυτές με περισσότερους από ένα χώρους για νεκρούς. Δεν μπόρεσα να αντισταθώ. Μπήκα σε έναν από αυτούς χώρους. Άναψα ένα κερί, σεβόμενος τις ψυχές που αναπαύονταν εκεί μέσα. Απόλυτη ηρεμία. Έκατσα κάποια ώρα, με συντροφιά μια συλλογή από ποιήματα καταραμένα. Έπειτα μπήκαμε στο χώρο της εκκλησίας των Πέντε Παρθένων που υπάρχει εκεί, κτισμένη μέσα στο βράχο. Μέσα στην εκκλησία, στο κέντρο, είδαμε μια σχετικά μεσαίου μεγέθους τρύπα, αρκετά μεγάλη για να περάσει ένα ανθρώπινο σώμα. Πήρα ένα μακρύ κλωνάρι από πεύκο και στην άκρη έβαλα ένα τενεκεδάκι με ένα αναμμένο κερί. Έβαλα λοιπόν το κλωνάρι μέσα στην τρύπα και είδα τον πλέον φωτισμένο χώρο. Με έκπληξη διαπίστωσα πως πρόκειται για έναν οικογενειακό τάφο μιας πενταμελούς οικογένειας, κάτι που φανερώνει και την προέλευση της ονομασίας της εκκλησίας. Όσο για την παρουσία της εκκλησίας στο συγκεκριμένο σημείο, δικαιολογείται απόλυτα, μιας και είναι γνωστή η τακτική της επίσημης Εκκλησίας να καθαγιάζει – όπως δηλώνει – χώρους που στο παρελθόν στέγαζαν μνημεία του αρχαίου ειδωλολατρικού κόσμου.

Βγήκαμε από την άλλη πλευρά της εκκλησίας και είδαμε μια σειρά από σαρκοφάγους ιδιαίτερα εντυπωσιακές. Αφού φωτογραφήσαμε αρκετές, ακολουθήσαμε ένα μονοπάτι που οδηγούσε ακόμα πιο χαμηλά. Οδηγηθήκαμε σε ένα σημείο μοναδικής ομορφιάς. Νερά χύνονταν από παντού και πλατάνια φάνταζαν επιβλητικά, ριζωμένα εκεί αιώνες τώρα… Δεν βρίσκω λόγια να περιγράψω την ομορφιά του μέρους. Έτσι απλά “Je me crois en enfer, donc j’y suis. C’est l’execution du catechisme. Je suis enclave de mon bapteme. Parents, vous avez fait mon Malheur et vous avez fait le votre. Pauvre innocent! – L’enfer ne peut attaquer les paiens. – C’est la vie encore! Plus tard, les delices de la damnation seront plus profondes” (Arthur Rimbaud).