Bloodcult's blog with film and book reviews, past articles about Art, History, Mythology, Literature, Cinema, Philosophy and much more. For now, available only in Greek.

Wednesday, November 2, 2011

Georges Melies 1861 – 1938: A gothic film artist, the first horror film maker

Γεννήθηκε στην Γαλλία τον 19ο αιώνα, σπούδασε στο Ecole des Beaux Arts και οι γονείς του ήταν ιδιοκτήτες μιας βιοτεχνίας παπουτσιών. Από μικρός έδειξε ενδιαφέρον για το θέατρο και το σόου, και μεγαλώνοντας απέκτησε μεγάλο όνομα σαν ταχυδακτυλουργός, δίνοντας παραστάσεις στο θέατρο Robert Houdin. Δούλευε σαν διευθυντής στην βιοτεχνία του πατέρα του και είχε αρκετή οικονομική άνεση. Το ενδιαφέρον του στράφηκε προς το φιλμ, όταν παρακολούθησε το 1895 ένα φιλμ από τους πρωτοπόρους αδερφούς Lumiere. Αμέσως αγόρασε κομμάτια και κατασκεύασε μια κάμερα (motion picture) όπως λεγόταν, και μετά από τρεις μήνες αρχισε να σκηνοθετεί τα πρώτα του φιλμ. Επειδή η τεχνολογία της κάμερας τότε αναπτυσσόταν, ο Melies παρακολουθούσε όλες τις εξελίξεις ενώ ταυτόχρονα έκανε και δικές του επινοήσεις για να βελτιώσει την λήψη των πλάνων του. Το 1896 ίδρυσε το δικό του studio όπου και εκεί έκανε τις περισσότερες παραγωγές του. Οι πρώτες του λήψεις ήταν κυρίως τοπία, διάφορα γεγονότα, ενώ λίγο αργότερα άρχισε να κινηματογραφεί το σόου που έκανε στο θέατρο Houdin. Μετά από μια βλάβη της κάμερας κατάλαβε την δύναμη της. Δηλαδή αντιλήφθηκε ότι είχε την δυνατότητα να μεταβάλει τον χρόνο και τον τόπο σε ένα φιλμ.

  Το 1896, έχοντας πλήρη γνώση της λειτουργίας της κάμερας και επίσης έχοντας το ταλέντο στα τρυκ, άρχισε να τα εισάγει στα φιλμ του. Αντικατοπτρισμοί ανθρώπων, εμφάνιση και εξαφάνιση αντικειμένων και αλλαγές μορφών σε αντικείμενα ήταν τα πρώτα του εφέ! Ακόμα, ήταν ο πρώτος που εφηύρε την διαφήμιση στα φιλμ του. Η τεχνοτροπία του ήταν έντονα φανταστική με ονειρικά σκηνικά και γοτθικές φιγούρες. Ήταν ο πρώτος που εισήγαγε σκελετούς, δράκους, δαίμονες, μάγισσες και βρικόλακες στα φιλμ του. Ο Melies θεωρήθηκε από τους πιο μεγάλους εφευρέτες στην ανάπτυξη της τεχνολογίας των φιλμ και επίσης ήταν ο πρώτος που κατάφερε να κόψει και να μοντάρει ξανά διαφορετικά κομμάτια φιλμ, έτσι ώστε να δημιουργήσει την «ταινία», όταν όλοι οι συνάδελφοι του περιορίζονταν στις απλές λήψεις πλάνων. Ακόμα, ήταν ο πρώτος που παρουσίασε έγχρωμα φιλμ μιας και είχε την υπομονή να χρωματίζει τα αρνητικά! Στα φιλμ του βέβαια  πρωταγωνιστούσε συνήθως ο ίδιος.
Αν και πρωτοπόρος στον τομέα των κομμένων σκηνών από το 1896 έως το 1902, δυστυχώς ο Melies έμεινε εκεί και δεν προχώρησε στις νέες ανακαλύψεις, τα νέα μοντάζ, τις διαφορετικές γωνίες λήψης και τις εξωτερικές ρεαλιστικές παραγωγές εκτός στούντιο, που ζητούσε ο κόσμος και συνεχώς ανακαλύπτονταν, στα επόμενα του φιλμ. Το στυλ του και η τεχνική του από το 1903 και μετά δεν θεωρούνταν και τόσο σημαντικές, μια και η τεχνοτροπία του θεωρούνταν απαρχαιωμένη.  Ο Melies συνέχισε βέβαια την καριέρα του σαν ταχυδακτυλουργός, γελοιογράφος σε εφημερίδες και showman, και επίσης συνέχισε τα τρυκ και τις παραστάσεις  κατά τα επόμενα χρόνια, κάνοντας τον κοσμο να τον ονομάσει Μάγο του φιλμ. Το 1912 εγκατέλειψε σχεδόν τελείως τις παραγωγές και έκανε λίγες μονό παραστάσεις μέχρι το 1915. 
Με την έναρξη του πρώτου παγκοσμίου, μια μεγάλη καταστροφή συνέβηκε στο αρχείο του. Πάνω από 300 φιλμ του καταστράφηκαν και χρησιμοποιηθήκαν για κατασκευή αρβυλών του Γαλλικού Στρατού. Το 1923 κήρυξε πτώχευση το αγαπημένο του θέατρο Houdin  και γκρεμίστηκε. Ο Melies  χάθηκε στο σκοτάδι του, μέχρι που στα τέλη του 1920 όπου η Γαλλία αναγνώρισε την προσφορά του στον κινηματογράφο και ανακατασκεύασαν τα περισσότερα φιλμ του και τα παρουσίασαν σε ένα ενθουσιώδες κοινό με τιμή. Ήταν, όπως είπε ο Melies, από τις καλύτερες εμπειρίες της ζωής του. Το 1931 βραβεύτηκε με μετάλλιο τιμής. Του έδωσαν επίσης ένα διαμέρισμα για να μείνει τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του. Νέοι παραγωγοί βρέθηκαν και έσωσαν αρκετά από τα γνήσια φιλμ του, που υπολογίζεται σήμερα ότι ανέρχονται στα 170! (μαζί με τα αντίγραφα)
Πέθανε το πάμφτωχος 1938, έχοντας φτιάξει πάνω από 100 φιλμ.

Φιλμογραφία
Λίγα φιλμ έχουν σωθεί σήμερα από την μεγάλη δουλειά που είχε προσφέρει ο Melies, κάποια από αυτά είναι αποσπάσματα, ενώ κάποια άλλα ανακατασκευασμένα. Εδώ θα αναφέρω μόνο τα πιο σημαντικά και κυρίως αυτά που αφορούν την dark πλευρά. Έδωσα μεγαλύτερη σημασία στην πρώτη ταινία τρόμου που είδε ο πλανήτης μιας και δένει καλύτερα με το ύφος του περιοδικού Bloodcult.
Η γνωστή σήμερα φιλμογραφία του Melies ξεκινάει από 1896 με το μικρό φιλμ “Bewitched inn”. Άλλες σημαντικές δουλειές του Melies είναι το “Four troublesome Heads” του 1888, το “Jeanne dArc” του 1899, το One Man Band του 1900, τοThe Man With The Rubber Head του 1901 και η πιο μεγάλη του επιτυχία θεωρείται το προφητικό επιστημονικής φαντασίας “A Trip to the Moon” του 1902. Σε αυτό το φιλμ κάποιοι επιστήμονες μπαίνουν σε ένα μεγάλο βλήμα, το οποίο εκτοξεύεται από ένα μεγάλο κανόνι και φτάνουν στο φεγγάρι (εμφανώς βέβαια επηρεασμένο από Ιούλιο Βερν). Άλλα σημαντικά φιλμ του θεωρούνται το The Infernal Boiling Pot του 1903, το The Impossible Voyage του 1904, το The Merry Frolics of Satan του 1906,  το 20,000 Leagues Under the Sea του 1907, το The Devilish Tenant του 1909, το Conquest of the Pole του 1912, και, το τελευταίο του έργο, το Cabby's Nightmare του 1914.
Ένα από τα σημαντικότερα όμως έργα του, το οποίο πραγματικά δεν ξέρουμε αν σώζεται ολόκληρο, είναι το Le Manoir du diable (1896) ή με άλλους τίτλους The Devils castle ή Manor of the devil, το οποίο θεωρείται το πρώτο horror film που γυρίστηκε ποτέ! Σε αυτό το φιλμ διάρκειας μόλις μόνο δυόμισι λεπτών, το οποίο παρουσιάστηκε στο θέατρο Houdin την παραμονή των Χριστουγέννων του 1896, περισσότερο ενθουσίασε παρά τρόμαξε το κοινό. Το έργο ξεκινάει με μια τεράστια νυχτερίδα να πετάει πάνω από ένα γοτθικό μεσαιωνικό κάστρο, και καθώς απλώνει τα φτερά της να μετατρέπεται στον Μεφιστοφελή! Ο δαίμονας τότε μετατρέπεται σε βρικόλακα, ετοιμάζει ένα καζάνι, μέσα από το οποίο ξεπετάγονται μάγισσες σκελετοί, φαντάσματα και τέλος κάποιοι καβαλάρηδες του κάτω κόσμου. Ένας από τους καβαλάρηδες όμως κρατάει ένα σταυρό και αναγκάζει τον βρικόλακα να εξαφανιστεί μέσα σε ένα σύννεφο καπνού! Ήταν η πρώτη ταινία μικρού μήκους με ειδικά εφέ! Μετά από μια ερευνά που έκανα το μονό που κατόρθωσα να μάθω για αυτή την ταινία είναι ότι δεν γνωρίζουμε αν υπάρχει ολόκληρη και το μονό που βρήκα είναι ένα βιντεάκι μόλις εννέα δευτερολέπτων στο οποίο φαίνεται ο Melies, ντυμένος βρικόλακας, να κάνει πίσω όταν ο καβαλάρης βγάζει το σταυρό!!!

No comments:

Post a Comment