«Από παιδί είχα ένα όραμα αυτόματα σουρεαλιστικό. Με τραβούσε ο κόσμος του φανταστικού, του μύθου, της αλληγορίας… Ούτε μια πινελιά δεν είναι τυχαία, δεν πιστεύω στο τυχαίο.»
Δεν είμαι κριτικός τέχνης. Είμαι ένας παρατηρητής και όπως όλοι μας, μπορώ να εκφράσω γνώμη. Ταυτόχρονα, η ενασχόληση μου με την αρ
χιτεκτονική, τη ζωγραφική και τις άλλες μορφές τέχνης τα τελευταία χρόνια, με έχει κάνει να εκτιμώ και να σέβομαι τους αληθινούς καλλιτέχνες, μιας και κρίνω ότι από αυτούς μπορούμε να μάθουμε πολλά. Ιδέες, σύμβολα, περασμένες και ξεχασμένες εποχές, μύθοι και θρύλοι, συναισθήματα και φαντασία, σκέψεις και καταστάσεις ονειρικές που φανταζόμουν αιθέριες και ασύλληπτες, μπορούν πράγματι να αναπαρασταθούν συμβολικά στον καμβά από χέρι ανθρώπου, κάτι που θεωρώ μεγαλειώδες. Ο πίνακας είναι μια εικόνα που διηγείται μια ή παραπάνω ιστορίες, και ταυτόχρονα αντικατοπτρίζει τον ψυχισμό του καλλιτέχνη/δημιουργού.
Είμαι λάτρης της ζωγραφικής του Γιάννη Νίκου και αισθάνομαι περήφανος που τέτοιοι καλλιτέχνες δρουν στον Ελληνικό χώρο. Πρέπει να πω εδώ ότι από μια μικρή έρευνα που έκανα, λίγος κόσμος γνωρίζει την δουλειά του. Η χώρα μας ξέρει καλά να αγνοεί και να μην προβάλλει όσο πρέπει αληθινούς και αξιόλογους καλλιτέχνες, αλλά και Ο συμβολισμός του Νίκου πατά πάνω σε θέματα θρησκευτικά. Μυθολογικά, κάθε λογής φανταστικά, και σε θέματα που σε μια μεγάλη πλειοψηφία τους εμπερικλείουν το σκοτεινό, το απαγορευμένο, το απόκρυφο. Έχοντας σπουδάσει ζωγραφική στην Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών (1965-70) με μεγάλους δασκάλους του χώρου, όπως ο Μαυροειδής και ο Μόραλης, από νωρίς έδειχνε μια μεγάλη έλξη προς το σουρεαλισμό και αργότερα, συνειδητοποιημένα, όπως λέει ο ίδιος, κατέληξε σε ένα οργανωμένο συμβολισμό. Μια εικόνα για τον Νίκου είναι χίλιες λέξεις. Αναζητά σε εικόνες, πέρα από την πραγματικότητα που ξέρουμε, σύμβολα που θα τον βοηθήσουν, όπως λέει, να αποδώσει σημερινές καταστάσεις με ένα τρόπο ποιητικό και διαχρονικό. Οι πίνακες του Νίκου ζουν. Αισθάνεσαι ότι αν πάρεις ένα μαχαίρι και χαράξεις τον καμβά, θα αιμορραγήσει. Τουλάχιστον προσωπικά νοιώθω ότι μου μιλούν. Αν δει κανείς τις ¨Γιορτές του Φεγγαριού¨ ή το ¨Saturnalia¨, φαίνεται σαν η Νύχτ
α τους να είναι ζωντανή, και η Ομίχλη λες και απαρτίζεται από ψυχές που ψάχνουν απεγνωσμένα καταφύγιο. Οι γυναικείες μορφές του παίζουν παιχνίδια λαγνείας με τον θεατή και μέσα στα ίδια θέματα αντιπροσωπεύουν την αμαρτία και το απαγορευμένο. Οι αναρίθμητες μορφές, η καθεμία με διαφορετική έκφραση, λένε τις δικές τους προσωπικές ιστορίες μέσα σε ένα πέπλο μυστηριακής ατμόσφαιρας, σχεδόν τελετουργικής. Η αγάπη του για τον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία είναι προφανής στις ¨Γιορτές του Φεγγαριού¨, μιας και διέκρινα μεταξύ των μορφών αρκετές φιγούρες επηρεασμένες από το αριστούργημα του Eco, ¨Το Όνομα του Ρόδου¨. Είναι χαρακτηριστική η σημείωση του Νίκου για τις ¨Γιορτές του Φεγγαριού¨ και τον Παγανισμό σαν κύρια ιδέα του πίνακα, θέμα που έχουν χρησιμοποιήσει στο παρελθόν και οι μεγάλοι Bosch, Breughel και Goya, τους οποίους έχει μελετήσει εκτενώς..
α τους να είναι ζωντανή, και η Ομίχλη λες και απαρτίζεται από ψυχές που ψάχνουν απεγνωσμένα καταφύγιο. Οι γυναικείες μορφές του παίζουν παιχνίδια λαγνείας με τον θεατή και μέσα στα ίδια θέματα αντιπροσωπεύουν την αμαρτία και το απαγορευμένο. Οι αναρίθμητες μορφές, η καθεμία με διαφορετική έκφραση, λένε τις δικές τους προσωπικές ιστορίες μέσα σε ένα πέπλο μυστηριακής ατμόσφαιρας, σχεδόν τελετουργικής. Η αγάπη του για τον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία είναι προφανής στις ¨Γιορτές του Φεγγαριού¨, μιας και διέκρινα μεταξύ των μορφών αρκετές φιγούρες επηρεασμένες από το αριστούργημα του Eco, ¨Το Όνομα του Ρόδου¨. Είναι χαρακτηριστική η σημείωση του Νίκου για τις ¨Γιορτές του Φεγγαριού¨ και τον Παγανισμό σαν κύρια ιδέα του πίνακα, θέμα που έχουν χρησιμοποιήσει στο παρελθόν και οι μεγάλοι Bosch, Breughel και Goya, τους οποίους έχει μελετήσει εκτενώς..«Παγανιστικές γιορτές με ρίζες που χάνονται στα βάθη του χρόνου,
Τον Μεσαίωνα απέκτησαν μορφή λατρευτική του κακού και των δαιμόνων του.
Οι πιστοί διάλεγαν νύχτες με πανσέληνο για τις συναθροίσεις τους,
Όπου πίστευαν ότι παρουσιάζεται ο αρχηγός τους με διάφορες μορφές.»
Ο Νίκου θέλει τον θεατή να βρίσκεται μέσα στο έργο και όχι απλά να είναι ένας παγωμένος παρατηρητής. Και πιστεύω ότι αυτό είναι κάτι που είναι αναπόφευκτο. Υπάρχει επικοινωνία μεταξύ θέματος και θεατή με την πρώτη ματιά, μιας και τα θέματα του είναι τόσο μεγαλειώδη και παρουσιάζονται καλυμμένα με ένα πέπλο ενός ελκυστικά μυστηριακού ερωτηματικού, που δύσκολα μπορεί κάποιος να αρνηθεί να εξερευνήσει. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο θέμα του Κακού, στον έρωτα και τον θάνατο. Τα ανθρώπινα πάθη/αμαρτήματα, η πτώση των δαιμόνων και ο διάβολος είναι μόνο λίγα από τα σκοτεινά του θέματα. Η φύση έχει ίσως την πιο εξέχουσα θέση στους πίνακες του αλλά και στην ιδιωτική ζωή του, μιας και εδώ και χρόνια έχει αποσυρθεί μακριά από τα αστικά κέντρα, στη φύση της Μακεδονίας. Ζει και ζωγραφίζει σ’ ένα μεγάλο αγρόκτημα στα βουνά, βόρεια της Δράμας με την οικογένεια του. Τα θέματα του είναι 
τόσο πολυποίκιλα που ο χώρος εδώ δεν αρκεί να αναλύσουμε ούτε καν ένα μικρό μέρος.
τόσο πολυποίκιλα που ο χώρος εδώ δεν αρκεί να αναλύσουμε ούτε καν ένα μικρό μέρος.Αυτή η μικρή αναφορά στη δουλειά του Γιάννη Νίκου είναι απλά μια μικρή εισαγωγή στο μεγάλο έργο που επιτελεί ο μεγάλος αυτός Έλληνας ζωγράφος. Ελπίζω να ωθήσει αρκετούς να ανακαλύψουν το έργο του και να βυθιστούν στον μεγαλειώδη αλληγορικό του κόσμο.
Βιβλιογραφία
Δεν γνωρίζω αν έχουν κυκλοφορήσει άλλα βιβλία σχετικά με τη δουλειά του Γ. Νίκου εκτός από το βιβλίο που κυκλοφόρησε ο ίδιος σε 3000 αντίτυπα, με τίτλο Γιάννης Νίκου-Ζωγραφική και Σχέδια. Εκδόσεις Αδάμ 1995, απ’ όπου αντλήθηκαν και οι περισσότερες πληροφορίες για το άρθρο μας.
No comments:
Post a Comment