Η Hammer Films είναι πασίγνωστη στους φανατικούς οπαδούς των horror ταινιών, καθώς η πληθώρα ταινιών που γυρίστηκαν απ’ αυτήν έχει αφήσει ιστορία και πολλούς καταξιωμένους ηθοποιούς. Ένας απ’ αυτούς είναι ο Christopher Lee, ο πιο διάσημος Δράκουλας που πέρασε ποτέ από τη μεγάλη οθόνη εφόσον έχει υποδυθεί τον άρχοντα των βρικολάκων 7 φορές. Ψηλός, επιβλητικός με στιλπνά μαύρα μαλλιά, ο Άγγλος ηθοποιός με τη βαθιά φωνή και την υποβλητική παρουσία ήταν ο τέλειος Δράκουλας για τους παραγωγούς της Hammer.
Στις ταινίες εμφανίζεται σε πολύ περιορισμένη χρονική διάρκεια και με πολύ λίγες ατάκες. Αυτό οφείλεται στην εμμονή των παραγωγών να δημιουργήσουν μια τρομακτικότατη εικόνα του σκοτεινού κόμη, αφαιρώντας τα πολλά λόγια από το στόμα του και βάζοντάς τον να κάνει γκριμάτσες για να φαίνονται όσο το δυνατόν περισσότερο οι κυνόδοντές του.
Ο ίδιος ο Christopher Lee δηλώνει απογοητευμένος από τις παραγωγές αυτές, παρά τη μεγάλη τους εισπρακτική και εμπορική επιτυχία. Καθώς είναι μεγάλος θαυμαστής του μυθιστορήματος του Bram Stoker, είχε προσπαθήσει πολλές φορές να πείσει τους παραγωγούς να μην αποκλίνουν από τους χαρακτήρες του αρχικού story, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Αυτό ήταν κάτι που πραγματικά εξόργισε τον Lee σε τέτοιο σημείο, ώστε, μολονότι έπαιζε το ρόλο του Δράκουλα στις ταινίες, να μη βοηθά καθόλου στην προώθησή τους και να κάνει δημοσίως αρνητικά σχόλια για το σενάριο. Μετά την τελευταία ταινία όπου έπαιξε τον άρχοντα των βρικολάκων, δήλωσε ότι δε δεχόταν να ξαναπαίξει αυτό τον ρόλο, εκτός και αν το σενάριο ανταποκρινόταν πιστά στο βιβλίο του Stoker όσον αφορά τους χαρακτήρες, τους διαλόγους και τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του Κόμη.
Horror of Dracula (1958)
Director: Terence Fisher. Cast: Peter Cushing, Christopher Lee, Michael Gough
Πρόκειται για το βασικό story από το βιβλίο του Bram Stoker με εμφανείς αλλαγές. Κάποια ονόματα χαρακτήρων είναι αλλαγμένα και υπάρχουν πολλές διαφορές στην πλοκή. Η δράση εκτυλίσσεται κυρίως σε κάποια ευρωπαϊκή περιοχή με το όνομα Klaisenberg, όπου ο σκηνοθέτης τοποθετεί και το κάστρο του Δράκουλα. Πρόκειται για ένα κάστρο επιβλητικό που ο γοτθικός του ρυθμός τονίζεται ακόμα περισσότερο με την καταπληκτική φωτογραφία της ταινίας.
Αντίθετα με το βιβλίο του Stoker η κρύπτη του Δράκουλα έχει κανονική πρόσβαση, αφήνοντας έτσι έξω ενδεχόμενες σκηνές που θα τον έδειχναν να έρπεται στους τοίχους. Μια άλλη διαφορά είναι ότι οι βρικόλακες δεν εμφανίζονται καθόλου κατά τη διάρκεια της μέρας καθώς το φως του ήλιου είναι καταστροφικό γι’ αυτούς. Αυτός είναι και ο τρόπος που τελικά εξοντώνεται ο Δράκουλας στο τέλος της ταινίας, μετατρεπόμενος σε στάχτη.
Γνώριμη είναι και η φιγούρα του Van Helsing, η οποία δε θα μπορούσε να λείψει απ’ αυτήν την ταινία. Είναι ίσως ο μοναδικός χαρακτήρας που μένει πιστός στα πρότυπα του μυθιστορήματος. Διδάκτωρ της Φιλολογίας, της Φιλοσοφίας και της Ιατρικής γνωρίζει τα πάντα για τον βαμπιρισμό, τον οποίο θεωρεί ως ασθένεια που μεταδίδεται με την μόλυνση του αίματος
από το αίμα βρικόλακα, και θεραπεύεται με την καταστροφή της υλικής υπόστασης με το φως του ήλιου ή με κάρφωμα παλουκιού στην καρδιά (για τη σωτηρία της ψυχής του θύματος). Για την προστασία των θνητών χρησιμοποιεί σκόρδο, τη μυρωδιά του οποίου απεχθάνονται οι βρικόλακες, και σταυρούς, που τους προκαλούν εγκαύματα.
Βλέπουμε λοιπόν ότι παρόλο που γίνεται μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί ο βαμπιρισμός καθαρά σαν μια τυπική ασθένεια, εντούτοις δεν εξαλείφονται κάποια στοιχεία που παραπέμπουν στη θρησκευτική υπόστασή του, όπως π.χ. οι σταυροί, και δεν θα εξαλειφθούν σε τέτοιου είδους ταινίες παρά μόνο κατά τη δεκαετία του ’90.
Dracula: Prince of Darkness (1966)
Director: Terence Fisher. Cast: Christopher Lee, Barbara Shelley, Andrew Keir, Francis Matthews.
Η ταινία αυτή αποτελεί sequel του “Horror of Dracula”, πράγμα το οποίο διαπιστώνεται από την εισαγωγή της ταινίας, που ξεκινά με σκηνές από το τέλος της προηγούμενης. Τη θέση του Van Helsing ως χαρακτήρα αναπληρώνει εδώ ένας χωρατατζής μοναχός, που όμως γνωρίζει τα πάντα για τον βαμπιρισμό.
Τέσσερις ταξιδιώτες ξεμένουν σε μια ερημική περιοχή στο Carlsbad, όταν ο αμαξάς αρνείται να συνεχίσει τη διαδρομή του κοντά στο κάστρο της περιοχής εφόσον νύχτωνε, σκηνή που δανείζεται η ταινία από το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου του Stoker. Μια άμαξα από το πουθενά έρχεται να οδηγήσει τους τέσσερις ταξιδιώτες στο κάστρο.
Ο αποτεφρωμένος από τις ακτίνες του ήλιου κόμης ανασταίνεται από το φρέσκο αίμα ενός από τους ταξιδιώτες χάρη στη βοήθεια του ψηλού, ξερακιανού και ντυμένου στα μαύρα υπηρέτη του, που το πρόσωπό του ταίριαζε άψογα σε ιδιοκτήτη γραφείου τελετών. Σ’ αυτή την ταινία βλέπουμε για πρώτη
φορά την αδυναμία του βρικόλακα να μπει σε ένα χώρο αν δεν τον έχουν προσκαλέσει. Εμφανίζεται επίσης για πρώτη φορά η ικανότητα της ύπνωσης του θύματος από τον βρικόλακα, σημείο το οποίο οι σκηνοθέτες της Hammer απεικονίζουν με το να κοκκινίζουν το ασπράδι των ματιών του Christopher Lee.
Βασικό στοιχείο σε όλες τις ταινίες της Hammer με θέμα τον Δράκουλα είναι τα κρεμασμένα σκόρδα στα ταβάνια σπιτιών και πανδοχείων. Άλλα αντικείμενα προστασίας που εμφανίζονται στην ταινία είναι σταυροί και κομποσκοίνια, τα οποία οι κυνηγοί βρικολάκων τοποθετούν στα φέρετρα για να αποτρέψουν τους βρικόλακες να τα χρησιμοποιήσουν ως καταφύγιο από τις ακτίνες του ήλιου. Εδώ προστίθεται ως μέσο καταστροφής του και το καθαρό τρεχούμενο νερό (ως σύμβολο αγνότητας). Αυτός είναι και ο τρόπος που εξοντώνουν οι κυνηγοί της ταινίας τον Δράκουλα, όταν έξω από τον πύργο του σπάνε τον πάγο και τον αφήνουν να πέσει μέσα στο νερό.
Dracula has risen from the grave (1968)
Director: Freddie Francis. Cast: Christopher Lee, Rupert Davies, Veronica Carlson, Michael Ripper.
Αποτελεί κι αυτή η ταινία συνέχεια της προηγούμενης, κατά την οποία ο Δράκουλας είχε παγιδευτεί σε τρεχούμενο νερό κάτω από πάγο. Όταν το αίμα ενός ιερέα διαπερνά τον πάγο από μια ρωγμή και φτάνει στα χείλη του Δράκουλα, ο βασιλιάς των βρικολάκων ανασταίνεται για άλλη μια φορά. Σ’ αυτή την ταινία εμφανίζεται για πρώτη φορά ο ρόλος αποστάτη ιερέα, ο οποίος είναι σκλαβωμένος από τις υπνωτικές δυνάμεις του Δράκουλα.
Χαρακτηριστική είναι μια τελετή εξορκισμού του κάστρου με τις λατινικές ρήσεις να πλημμυρίζουν τον αέρα. Στο τέλος της τελετής το κάστρο σφραγίζεται με έναν πελώριο μεταλλικό σταυρό. Ο Δράκουλας πηγαίνει στο Clainenberg για να εκδικηθεί τον επίσκοπο του έκανε την τελετή του εξορκισμού με το να κάνει την ανιψιά του επισκόπου ταίρι του (bride). Η ταινία αυτή εμφανίζει τη σύγκρουση στις σκέψεις των νέων για θρησκευτικά ζητήματα, καθώς ο νεαρός που θα προσπαθήσει να σώσει την ανιψιά του επισκόπου δηλώνει άθεος.
Έτσι, η πρώτη προσπάθεια εξόντωσης του Δράκουλα αποβαίνει άκαρπη. Εδώ δε φτάνει μόνο να καρφωθεί με παλούκι, αλλά να γίνει από κάποιον που πιστεύει στα θεία, και που θα απαγγέλλει και προσευχή την ώρα του παλουκώματος (staking). Ο Δράκουλας λοιπόν ξεφεύγει και επιστρέφει στο κάστρο του με την ανιψιά του επισκόπου, αφού την έχει δαγκώσει και υποτάξει στη θέλησή του, βάζοντάς τη να βγάλει το σταυρό που σφράγιζε την πό
ρτα του κάστρου. Ο σταυρός πέφτει και καρφώνεται στο έδαφος. Μετά από μια πάλη με τον νεαρό αγαπημένο της κοπέλας ο Δράκουλας πέφτει και καρφώνεται πάνω στο σταυρό. Τότε ο αποστάτης ιερέας βρίσκοντας ξανά την πίστη του απαγγέλλει το Pater noster (Πάτερ ημών) και ο Δράκουλας εξαϋλώνεται.
Taste the blood of Dracula (1969)
Director: Peter Sasdy. Cast: Christopher Lee, Linda Hayden, Anthony Corlan, Ralph Bates, Michael Ripper.
Η δράση εδώ μεταφέρεται στην Αγγλία, όπου μια παρέα νεαρών βικτωριανής εποχής που ψάχνουν για μεγάλες συγκινήσεις, όλως τυχαίως, ανασταίνουν τον άρχοντα των βρικολάκων.
Σ’ αυτήν την ταινία η ατμόσφαιρα γίνεται πιο φρικιαστική καθώς ο Δράκουλας δεν δαγκώνει απλά τους ανθρώπους, αλλά με τις υπνωτικές του ικανότητες βάζει τους νεαρούς να δολοφονούν τους εχθρούς του αντί γι’ αυτόν. Συνεχίζεται κι εδώ η ιδέα ότι για την καταστροφή του Δράκουλα πρέπει να υπάρχει ακλόνητη πίστη στα θεία.
Scars of Dracula (1970)
Director: Roy Baker. Cast: Christopher Lee, Dennis Waterman, Jenny Hanley, Michael Ripper.
Αν και η ταινία ξεκινά με καταπληκτική φωτογραφία όσον αφορά την παρουσίαση του κάστρου, η νυχτερίδα, που φτύνοντας αίμα πάνω στον μανδύα του Δράκουλα τον ανασταίνει, είναι επιεικώς γελοία, καθώς φαίνεται ότι είναι ένα πλαστικό πράγμα που κινείται σαν μαριονέτα. Εδώ εμφανίζει η Hammer για πρώτη φορά την κυριαρχία του Δράκουλα πάνω σε μερικά ζώα, κυρίως τις νυχτερίδες. Χαρακτηριστική είναι η σκηνή που εναποθέτει τις ελπίδες του σε μια νυχτερίδα για να βγάλει το σταυρό από το λαιμό της πρωταγωνίστριας.
Το σενάριο παρουσιάζει έναν νεαρό, ο οποίος καταδιωγμένος βρίσκει καταφύγιο για τη νύχτα στο κάστρο του Δράκουλα. Μια γυναίκα μπαίνει στο δωμάτιό του λέγοντας πως είναι φυλακισμένη του Δράκουλα, σκηνή που θυμίζει έντονα το “Horror of Dracula”. Ο Δράκουλας την εξοντώνει χρησιμοποιώντας ένα μαχαίρι με ασημένια λεπίδα.
Η επιμονή των παραγωγών της Hammer να αναλάβει ο Christopher Lee το ρόλο του Δράκουλα του έδωσε την ευκαιρία να αναμειχθεί στο σενάριο και να προσθέσει στοιχεία του βιβλίου, πράγμα που ήθελε να κάνει από την πρώτη ταινία. Ένα τέτοιο στοιχείο είναι ότι η κρύπτη του Δράκουλα δεν έχει παρά μία μόνο πρόσβαση, η οποία είναι ένα παράθυρο που από κάτω έχει γκρεμό. Έτσι ο Δράκουλας βγαίνει έρποντας από την κρύπτη σκαρφαλώνοντας σε ένα άλλο δωμάτιο του κάστρου.
Το παράξενο σ’ αυτήν την ταινία είναι ο τρόπος με τον οποίο καταστρέφεται ο Δράκουλας. Καθώς βρίσκονται στην κορυφή του κάστρου ο πρωταγωνιστής του καρφώνει ένα σιδερένιο λοστό. Ο Δράκουλας ατάραχος τον βγάζει και καθώς τον κρατά, έτοιμος να τον εκσφενδονίσει, «τραβάει» έναν κεραυνό με αποτέλεσμα να πάρει φωτιά και να καεί!
Dracula A.D. 1972 (1972)
Director: Alan Gibson. Cast: Christopher Lee, Peter Cushing, Stephanie Beacham, Michael Coles.
Ο αμέσως σπουδαιότερος χαρακτήρας μετά τον Δράκουλα, ο Van Helsing, επιστρέφει σ’ αυτήν την ταινία και ενσαρκώνεται πάλι από τον Peter Cushing. Ο Peter Cushing ήταν συμπρωταγωνιστής του Christopher Lee σε πάρα πολλές ταινίες και προσωπικός του φίλος.
Μετά από μια εκπληκτική εισαγωγή που προβάλει ένα κυνηγητό στα τέλη του 19ου αιώνα, όπου ο απόγονος του Abraham Van Helsing, Lawrence Van Helsing εξοντώνει τον Δράκουλα, η δράση μεταφέρεται στη σύγχρονη εποχή, όπως δείχνει και ο τίτλος.
Ένας οπαδός της «λατρείας» του Δράκουλα είναι στη δεκαετία του ’70 μέλος μιας παρέας επαναστατημένων νέων, που θέλουν να πάνε κόντρα στο κατεστημένο. Μέλος της ίδιας παρέας είναι και η εγγονή του Lorimer Van Helsing, που είναι απόγονος του Lawrence Van Helsing, που εμφανίστηκε στην αρχή της ταινίας να εξοντώνει τον Δράκουλα. Ο ακόλουθος του Δράκουλα πείθει την παρέα να κάνουν μια σατανιστική τελετή έχοντας υπόψη του, χωρίς οι άλλοι να υποψιάζονται τίποτα, να αναγεννήσει τον Δράκουλα από τις στάχτες του που είχαν φυλαχτεί από τους οπαδούς της λατρείας του.
Η παρουσίαση της τελετής είναι καταπληκτική. Η θυσία γίνεται στο βωμό μιας ερειπωμένης εκκλησίας (του αγίου Βαρθολομαίου) διακοσμημένη στο background με έναν ανάποδο σταυρό και μαύρα κεριά. Το αίμα του θύματος που θα πέσει πάνω στις στάχτες του Πρίγκηπα του Σκότους θα προκαλέσει την αναγέννησή του.
Ο Van Helsing χρησιμοποιεί για πρώτη φορά ως όπλο εναντίον των βρικολάκων τον αγιασμό (holy water). Ρίχνει αγιασμό στο πρόσωπο του Δράκουλα, που του προκαλεί εγκαύματα, κι εκείνος παραπατάει και πέφτει σ’ ένα λάκκο που είχε σκάψει πριν ο Van Helsing και στο οποίο είχε στερεώσει παλούκια.
The satanic rites of Dracula (1973)
Director: Alan Gibson. Cast: Christopher Lee, Peter Cushing, Michael Coles, Joanna Lumley.
Πρόκειται για την τελευταία ταινία με τον Christopher Lee στο ρόλο του Δράκουλα, που προσπαθεί να εισάγει νέα στοιχεία μιλώντας με την προφορά που είχε ο Bela Lugosi στον εν λόγω ρόλο, και αποτελεί τη συνέχεια της προηγούμενης. Οι δυο αυτές ταινίες είναι οι πιο σκοτεινές, καθώς πραγματεύονται και συνδυάζουν θέματα σατανισμού με το βαμπιρισμό και το θρύλο του Δράκουλα. Η ταινία ξεκινά με μια σατανιστική τελετή και συνεχίζεται εναλλασσόμενα με την πλοκή χρησιμοποιώντας το τέχνασμα του flashback, καθώς την αφηγείται ένας μυστικός αστυνομικός που υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας.
Ο αναστημένος με αυτή την τελετή Δράκουλας (βάπτισμα του αίματος, μαύρα κεριά, πεντάλφες και τελετουργικές κελεμπίες δίνουν και παίρνουν), προσηλυτίζει τέσσερις επιφανείς άνδρες (έναν επιστήμονα, έναν αριστοκράτη, έναν στρατιωτικό και τον αρχηγό της αστυνομίας) για να τους χρησιμοποιήσει ως φορείς ενός ιού βουβωνικής πανώλης (επανέρχεται η σχέση βρικόλακα-αρρώστιας, το θέμα του «νοσοφόρου»-nosferatu) για να εξαφανίσει το ανθρώπινο είδος.
Είναι η μοναδική ταινία της Hammer με θέμα τον Δράκουλα (ίσως επειδή είναι και η τελευταία) όπου αποδίδεται στον χαρακτήρα του άρχοντα των βρικολάκων, έμμεσα μέσα από τη σκέψη του Van Helsing, ένας ελαφρύς ρομαντισμός και μια αίσθηση αυτοτιμωρίας, καθώς, αν αφανίσει το ανθρώπινο είδος, αυτό θα σημάνει και τη δική του τελειωτική καταστροφή, εφόσον δε θα μπορέσει να επιζήσει χωρίς ανθρώπινο αίμα.
Ο Van Helsing δίνει μια θαυμάσια ομιλία στους αστυνομικούς επιδεικνύοντας τις γνώσεις του σε αποκρυφιστικά ζητήματα. Νέο στοιχείο που εισάγει αυτή η ταινία είναι η φασματική υπόσταση του βρικόλακα που δεν του επιτρέπει να απεικονίζεται σε φωτογραφική μηχανή ή να αντανακλάται
σε καθρέπτες. Τα όπλα που χρησιμοποιεί εδώ ο Van Helsing είναι σταυροί, παλούκια, ασημένιες σφαίρες, καθαρό τρεχούμενο νερό, το φως του ήλιου και η Αγία Γραφή. Νέο όπλο εμφανίζει την «οξυάκανθο» από την οποία φτιάχτηκε το αγκάθινο στεφάνι του Χριστού. Αυτό χρησιμοποιεί για να παγιδεύσει τον Δράκουλα και να τον εξοντώσει, αφού τον αναγκάζει να περάσει από ένα σωρό τέτοιους θάμνους.
No comments:
Post a Comment