Universal Horror Part II: The Frankenstein Collection

Ένα από τα πλέον αγαπημένα τέρατα της μεγάλης οθόνης αποτελεί το δημιούργημα του Frankenstein. Έτσι η Universal, όπως έκανε και με το χαρακτήρα του Δράκουλα, γύρισε μια σειρά από ταινίες με βασικό χαρακτήρα το τέρας του Dr Frankenstein. 

Frankenstein (1931)

Director: James Whale. Cast: Boris Karloff, Colin Clive, Dwight Frye, Edward van Sloan.

Η ταινία προλογίζεται από τον ηθοποιό Edward van Sloan, ο οποίος προειδοποιεί το κοινό ότι η ταινία δεν είναι για τους λιγόψυχους, και συμβουλεύει όσους έχουν καρδιακά προβλήματα να φύγουν πριν την έναρξη της προβολής. Όχι φυσικά ότι η ταινία είναι τόσο τρομακτική (τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα), αλλά σίγουρα ο πρόλογος αυτός βοήθησε στο να προκαταβάλλει ψυχολογικά το κοινό και να κεντρίσει την περιέργειά του. Η ιστορία της Mary Shelley κόβεται στα δυο. Η ταινία αυτή αποτελεί το πρώτο μέρος με ελαφρές παραλλαγές. Η ιστορία είναι λίγο πολύ γνωστή σε όλους. Ο Frankenstein καταφέρνει να δημιουργήσει ένα σώμα από διάφορα μέλη άλλων σωμάτων και να του δώσει ζωή. Όταν του «εμφυσάει» ζωή αποκαλύπτεται ότι το δημιούργημά του έχει αντικοινωνική συμπεριφορά. Η συμπεριφορά αυτή του δημιουργήματος δικαιολογείται αφενός επειδή ο εγκέφαλος που χρησιμοποιήθηκε κατά την κατασκευή του προερχόταν από έναν εγκληματία και αφετέρου επειδή κανένας δεν προσφέρει ένα στοργικό χέρι στο δημιούργημα, αλλά το αντιμετωπίζουν με καχυποψία και μίσος. Έτσι, καταλαβαίνοντας το λάθος του, ο Frankenstein αποπειράται να εξοντώσει το τέρας. Έλα όμως που αυτό δεν είναι εύκολο. Το τέρας ξεφεύγει και τρομοκρατεί την περιοχή. Η ταινία τελειώνει με τη δήθεν καταστροφή του τέρατος από φωτιά σε έναν ανεμόμυλο. Η ερμηνεία του Boris Karloff είναι καταπληκτική και του εξασφάλισε το ρόλο και στις επόμενες δυο ταινίες.

The Bride of Frankenstein (1935)

Director: James Whale. Cast: Boris Karloff, Colin Clive, Dwight Frye, Elsa Lanchester.

Η ταινία αυτή αποτελεί το δεύτερο μέρος του βιβλίου της Shelley, όπου το τέρας επιζεί και ζητά από τον δημιουργό του να του φτιάξει ένα ταίρι, για να έχει συντροφιά. Η εναρκτήρια σκηνή της ταινίας, που λειτουργεί ως πρόλογο, παρουσιάζει τον Λόρδο Βύρωνα, τη Mary Shelley και τον άντρα της να διηγούνται ιστορίες φρίκης μια βροχερή μέρα. Πρόκειται για ιστορικό στοιχείο, αφού η σύντομη ιστορία «Ο σύγχρονος Προμηθέας», που διηγήθηκε τότε η Shelley αποτέλεσε την έμπνευση για το μετέπειτα αριστούργημά της. Η ταινία αυτή έχει πολλές παραλλαγές από το βιβλίο και διαθέτει πολλά κωμικά στοιχεία. Επίσης εμφανίζεται και μια πιο συναισθηματική πτυχή του τέρατος, παρμένη από το βιβλίο, όταν το τέρας συναναστρέφεται με ένα τυφλό γέρο, ο οποίος αναγνωρίζει ψήγματα καλοσύνης στο τέρας και δεν προκαταβάλλεται από την εξωτερική του μορφή. Εμφανίζεται και ένας νέος χαρακτήρας, ο Dr Praetorius, που έχει δημιουργήσει 5 λιλιπούτειους ανθρώπους, και συναντά τον Frankenstein για να τον πείσει να συνεχίσει το έργο του μαζί του και να δημιουργήσουν μια ολόκληρη φυλή ανθρώπων. Το τέρας συναντά τον Dr Praetorius και του ζητά να του φτιάξει μια γυναίκα για σύντροφό του. Μαζί εκβιάζουν τον Frankenstein, ο οποίος δημιουργεί ένα γυναικείο σώμα και του δίνει ζωή. Όμως οι «προξενήτρες» δε ρωτήσανε την κοπέλα αν θέλει να παντρευτεί (ειδικά να παντρευτεί το τέρας) κι έτσι αυτή φέρνει αντιρρήσεις. Το τέρας θυμωμένο από τη «χυλόπιτα» γκρεμίζει το κάστρο και σκοτώνονται κι οι δυο.

Son of Frankenstein (1939)

Director: Rowland V. Lee. Cast: Boris Karloff, Basil Rathbone, Bela Lugosi.

Πρόκειται για τη βασική πηγή έμπνευσης της κωμωδίας του Mel Brooks “Frankenstein Junior”. Ο Βαρόνος Frankenstein έχει πεθάνει και ο γιος του έρχεται να τον κληρονομήσει, και να αποκαταστήσει (μάταια) το όνομα της οικογένειάς του. Ο Igor (Bela Lugosi) είναι ο σακάτης βοηθός του γιου του Frankenstein. Έχει ήδη αρχίσει να γίνεται χαρακτηριστική η παραμόρφωση του βοηθού: ο συγκεκριμένος έχει σπασμένο λαιμό και την κλασική καμπούρα. Ο Bela Lugosi εισάγει πολλά κωμικά στοιχεία στην ταινία. Το σενάριο της ταινίας είναι λίγο ανιαρό βέβαια. Το τέρας βρίσκεται σε κωματώδη κατάσταση από τότε που το χτύπησε κεραυνός, ενώ εμείς το είχαμε δει να καταπλακώνεται από τα μπάζα του κάστρου στην προηγούμενη ταινία. Ο Igor πείθει το γιο του Frankenstein να συνεφέρει το τέρας, το οποίο χρησιμοποιεί για να εκδικηθεί αυτούς που τον έστειλαν στην αγχόνη (έτσι εξηγείται και ο σπασμένος του λαιμός). Ο γιος του Frankenstein δε συμφωνεί με τον τρόπο που χρησιμοποιεί ο Igor το τέρας, και τον σκοτώνει. Το τέρας έχοντας χάσει τον Igor, το μοναδικό του φίλο, κυριεύεται από οργή και ετοιμάζει την εκδίκησή του. Ο κουλοχέρης αστυνομικός καταφέρνει να εξοντώσει το τέρας, ρίχνοντάς το σε ένα λάκκο με θειάφι, τουλάχιστον μέχρι να γυριστεί η επόμενη ταινία.

Ghost of Frankenstein (1942)

Director: Erle C. Kenton. Cast: Bela Lugosi, Lon Chaney Junior, Cedric Hardwicke.

Συνέχεια της προηγούμενης ταινίας. Επέζησε όχι μόνο το τέρας, το οποίο τώρα υποδύεται ο Lon Chaney Jr (γνωστός ως wolfman της Universal), αλλά και ο Igor, στο ρόλο του οποίου επιστρέφει ο Bela Lugosi. Οι κάτοικοι του χωριού θέλοντας να απαλλαχτούν από την κατάρα του Frankenstein ανατινάζουν το κάστρο του. Ο Igor και το τέρας πάνε να βρουν το δεύτερο γιο του Frankenstein, Ludwig (καλά πια, πόσους γιους και δη επιστήμονες είχε αυτός ο Frankenstein;), ο οποίος είναι γιατρός με ειδικότητα στις εγκεφαλικές παθήσεις, για να βοηθήσει το τέρας. Ο Ludwig είναι ένας μεσήλικας που έχει μια κόρη και ζουν σε ένα χωριό, του οποίου οι κάτοικοι δεν γνωρίζουν τα ακατονόμαστα έργα του πατέρα του και του αδερφού του. Ο Ludwig σκέφτεται να εξοντώσει το τέρας, όταν εμφανίζεται το φάντασμα του πατέρα του για να τον αποτρέψει να καταστρέψει το έργο ολόκληρης της ζωής του. Του ζητά λοιπόν να βάλει έναν καλοήθη εγκέφαλο στη θέση του εγκληματικού εγκεφάλου του τέρατος. Όμως ο βοηθός του Ludwig βάζει τον εγκέφαλο του Igor στο τέρας και η εγχείρηση, όπως ήταν φυσικό, δεν ήταν απόλυτα επιτυχής. Η ταινία τελειώνει με το τέρας να μένει εγκλωβισμένο στο σπίτι του Ludwig το οποίο καίγεται ολοσχερώς. Τελικά ο Lon Chaney Jr, είτε παίζει τον Λυκάνθρωπο είτε το τέρας του Frankenstein, αποδίδει στο ρόλο του μια ευαίσθητη και γεμάτη θλιβερά συναισθήματα χροιά, κάνοντάς τον συμπαθητικό στο κοινό.

House of Frankenstein (1944)

Director: Erle C. Kenton. Cast: Boris Karloff, Lon Chaney Junior, John Carradine.

Η ταινία αυτή προηγήθηκε του “House of Dracula” κατά ένα χρόνο. Είναι η πρώτη ταινία που μαζεύει τα τρία κλασικά τέρατα μαζί (Dracula, Frankenstein, Wolfman). Ο Boris Karloff δεν υποδύεται το τέρας αλλά έναν επίδοξο Dr Frankenstein, τον Dr Niemann, που δραπετεύει από τη φυλακή με τον καμπούρη βοηθό του (σιγά μην ήταν normal) και σχεδιάζει την εκδίκησή του απέναντι σ’ αυτούς που τον φυλάκισαν. Βρίσκει το σκελετό του Δράκουλα, αφαιρεί το παλούκι από την καρδιά του και…ιδού: Ο Carradine ντυμένος με την μπέρτα του Δράκουλα για άλλη μια φορά! Ο Δράκουλας πάλι εμφανίζεται σαν guest star, εφόσον εξοντώνεται στο πρώτο μισάωρο από τις ακτίνες του ήλιου, αφού πρώτα κάνει κολατσιό το δήμαρχο του χωριού που είχε φυλακίσει τον Niemann. Ο Niemann και ο καμπούρης βοηθός του συνεχίζουν το δρόμο τους προς το χωριό του Frankenstein για να συνεχίσουν το έργο του. Κάτω από τα ερείπια του κάστρου ανακαλύπτουν το τέρας και τον λυκάνθρωπο (Lon Chaney Jr) που είχαν θαφτεί στον πάγο μετά την αναμέτρησή τους στο “Frankenstein meets the Wolfman”, που θα παρουσιάσουμε στο επόμενο μέρος του άρθρου. Καταφέρουν να επαναφέρουν στη ζωή τον λυκάνθρωπο Larry Talbot λιώνοντας τον πάγο. Ο Talbot, κακορίζικος μια ζωή, μεμψιμοιρεί στον Niemann και τον ρωτά γιατί ήταν τόσο άκαρδος και τον επανέφερε σε μια ζωή γεμάτη σκοτωμούς. Ο Niemann υπόσχεται να τον απαλλάξει από την κατάρα του λυκανθρώπου, εάν τον βοηθήσει να συνεφέρουν το τέρας του Frankenstein, ενώ παράλληλα ολοκληρώνει την εκδίκησή του σ’ αυτούς που τον έκλεισαν στην ψειρού.

Μια νεαρή τσιγγάνα είναι η πέτρα του σκανδάλου σε μια αμυδρά αισθητή κόντρα ανάμεσα στον καμπούρη βοηθό και τον λυκάνθρωπο. Ο Talbot μετατρέπεται με την πανσέληνο σε λυκάνθρωπο και αποπειράται να σκοτώσει τη νεαρή τσιγγάνα. Πριν όμως το καταφέρει, αυτή τον πυροβολεί με μια ασημένια σφαίρα και τον σκοτώνει. Ο ζηλιάρης καμπούρης βλέποντας και τους δυο νεκρούς, και κυρίως την κοπέλα, με την οποία ήταν τρελά ερωτευμένος, ξεσπά πάνω στον Niemann και προσπαθεί να τον στραγγαλίσει. Το τέρας, βλέποντας να ζορίζεται ο άνθρωπος που τον επανέφερε στη ζωή, ορμά να τον σώσει και πετά τον καμπούρη από ένα παράθυρο. Έτσι και για να ολοκληρωθεί το confusion, ο καθιερωμένος πλέον σε ταινίες “angry mob” εισβάλλει στο σπίτι του Niemann για να δώσει τέλος στις ανομίες που γίνονταν εκεί. Το τέρας, αρπάζοντας τον Niemann παραμάσχαλα προσπαθεί να ξεφύγει, πέφτουν όμως σε βάλτο και βουλιάζουν αργά μέχρι να πέσει το χαρακτηριστικό “The End” στην οθόνη.