Το Κάστρο του Μονοπαρίου

Για μια ακόμη φορά ακολουθήσαμε μονοπάτια σκοτεινά και ξεχασμένα, σε μέρη έρημα που τίποτα δεν θυμίζει την εποχή που ζούμε. Εκεί που το χώμα είναι βαμμένο από αίμα προγόνων και όχι μόνο. Το μόνο που θυμίζει την ιστορία αυτού του μέρους είναι τα απομεινάρια του αρχαίου κάστρου και των ερειπωμένων σπιτιών, ενώ στις μνήμες αυτών που γνωρίζουν την περιοχή το μόνο που έχει μείνει είναι οι θρύλοι και διάφορες παράξενες ιστορίες. Εμείς επισκεφθήκαμε το Κάστρο του Μονοπαρίου στο νομό Ρεθύμνου για να αφεθούμε λίγες ώρες στην αγριότητα και στην μαγευτική ατμόσφαιρα αυτού του τόπου.

Ιστορικές πληροφορίες

Σύμφωνα με κάποιες ελάχιστες πληροφορίες που καταφέραμε να συλλέξουμε, το κάστρο χτίστηκε κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας στην Ελλάδα, ενώ αναστηλώθηκε και ξαναχτίστηκε επί Τουρκοκρατίας. Από εκεί και έπειτα εγκαταλείφθηκε για πάντα. Επιλέχθηκε η συγκεκριμένη περιοχή επειδή πληρούσε κάποιες απαραίτητες προϋποθέσεις, λόγω τοποθεσίας και λόγω μορφολογίας. Η πρόσβαση του εχθρού ήταν αδύνατη από οποιοδήποτε σημείο εκτός του βορινού, όπου αυτό ήταν περιτριγυρισμένο από τα τείχη. Ο λόφος αυτός βρίσκεται ανάμεσα σε τρία χωριά (Καστέλο, Μαλάκι, Μονοπάρι,) και σε περιπτώσεις επιδρομής από εισβολή, οι άνθρωποι έβρισκαν καταφύγιο σε αυτό. Το τέλος για το κάστρο ήρθε μετά από μακροχρόνια πολιορκία από τους Τούρκους, οι οποίοι, όταν κατάφεραν να το κατακτήσουν, κατάσφαξαν τους πολιορκημένους και το λεηλάτησαν. Μετά από αυτό το γεγονός, το μέρος εγκαταλείφθηκε για πάντα, κανείς όμως δεν ξέρει το γιατί.

Η Επίσκεψη

Για μια ακόμα φορά περιπλανηθήκαμε σε δύσβατα και απόμερα μονοπάτια, εκεί που η ερημιά και η σιωπή είναι τρομακτική, χωρίς κανένα ίχνος ανθρώπινης ύπαρξης, εκεί που ο μόνος κυρίαρχος και βασιλιάς είναι η φύση και μόνο. Η πεζοπορία μας ήταν κουραστική αλλά αντικρίζοντας τα πρώτα ερείπια που στέκονται στην κορυφή του λόφου, ξεχάσαμε τα πάντα και ακολουθήσαμε το δρόμο μας. Φτάνοντας εκεί εξερευνήσαμε το μέρος προσπαθώντας να συνδέσουμε τις ιστορίες που ξέραμε για αυτό. Η τοποθεσία αυτού του κάστρου είναι μοναδική για το λόγο ότι γύρω του (εκτός του σημείου ανάβασης) εκτείνεται γκρεμός 200 μέτρων, όπου καθιστά αδύνατη την πρόσβαση από άλλο σημείο. Τα τείχη είναι χτισμένα στο μπροστινό βόρειο μέρος του λόφου, ενώ προς το εσωτερικό υπάρχουν κάποια απομεινάρια σπιτιών που υπήρχαν εκεί. Τα χαλάσματα δηλώνουν ότι η περιοχή ήταν κάποτε κατοικημένη, ενώ οι πολεμίστρες ότι έχει χυθεί άφθονο αίμα σε αυτά τα χώματα. Μέσα στα σπίτια και στους τοίχους έχουν φυτρώσει δέντρα και χόρτα, και το τοπίο αλλάζει απότομα μετά το άπλωμα του σκοταδιού. Μοιάζει με κάποια σκοτεινά, στοιχειωμένα τοπία, με σκελετωμένα δέντρα, ενώ ο αέρας, καθώς περνάει από τα κοφτερά βράχια, δημιουργεί απόκοσμα ουρλιαχτά. Γύρω από τον λόφο δεν υπάρχει τίποτα για να σε προστατεύσει, οπότε μια λάθος κίνηση μπορεί να αποβεί μοιραία.

Στους πρόποδες υπάρχουν αρκετές σπηλιές, άλλες μεγάλες, ενώ άλλες μικρές που μόνο ένα μικρό παιδί θα μπορούσε να περάσει. Ακόμα, άλλες είναι τόσο ψηλά ώστε μόνο κάποιος έμπειρος μπορεί να τις ερευνήσει. Καθώς νύχτωνε, από τις σπηλιές έβγαινε πλήθος νυχτερίδων που αναζητούσαν καινούργια θηράματα. Η τοποθεσία αυτή είναι τόσο παλιά και τόσο σκοτεινή, που σε κυριεύει δέος όταν αναλογίζεσαι τι έχει συμβεί εκεί και πόσες γενιές πέρασαν την ζωή τους σε αυτό το έρημο πλέον μέρος. Εμείς ήμασταν από τους λιγοστούς που κρατήσαμε για λίγο συντροφιά στις ψυχές αυτού του τόπου…

Μύθοι & Θρύλοι

Διάφορες παράξενες ιστορίες ακούγονται από τους κάτοικους των γύρω χωριών, για διάφορα πλάσματα που κατοικούν στις απόκρημνες σπηλιές και έχουν σκοπό τη φύλαξη ενός θησαυρού. Ο μύθος δημιουργήθηκε απ’ ότι φαίνεται από ένα περιστατικό που έγινε λίγο πριν οι Τούρκοι καταλάβουν το κάστρο. Οι εξαθλιωμένοι και απελπισμένοι κάτοικοι, γνωρίζοντας τελικά ότι όλοι θα πεθάνουν, αποφάσισαν να κρύψουν τον θησαυρό που υπήρχε στην εκκλησία, σε κάποια από τις σπηλιές του λόφου, και απ’ ότι φαίνεται τα κατάφεραν, γιατί από διάφορες μαρτυρίες που κυκλοφόρησαν, μόνο ένα μικρό μέρος του θησαυρού τελικά βρέθηκε. Από εκεί και έπειτα πολλοί κυνηγοί θησαυρών δοκίμασαν την τύχη τους και κάποιοι από αυτούς τελικά λένε ότι πλούτισαν. Το μυστήριο όμως αυτής της ιστορίας είναι ότι πολλοί από αυτούς δεν κατάφεραν ποτέ να βγουν από εκεί, και χάθηκαν για πάντα μέσα στις βαθιές σπηλιές που δημιουργούν λαβύρινθο, ενώ κάποιοι βρέθηκαν διαμελισμένοι, ίσως λόγω της πτώσης τους από το μεγάλο ύψος. Οι άνθρωποι σπάνια επισκέπτονται το μέρος, ενώ κάποιοι βοσκοί ισχυρίζονται ότι έχουν αντικρίσει παράξενα πλάσματα και διάφορες σκιές να πλανιόνται μέσα στα δέντρα και να κάνουν διάφορους θορύβους. Κανείς, μετά από αυτά, δεν πλησιάζει κατά την νύχτα. Εμείς πάντως, τουλάχιστον τις λίγες ώρες που μείναμε, το μόνο που είδαμε ήταν οι νυχτερίδες. Ποιός ξέρει, ίσως μια άλλη φορά να φανούμε πιο τυχεροί…