Bloodcult's blog with film and book reviews, past articles about Art, History, Mythology, Literature, Cinema, Philosophy and much more. For now, available only in Greek.

Thursday, May 5, 2011

Ruins among the Edges


Ένα ακόμα μυστικό μέρος παίρνει ζωή στις σελίδες του Bloodcult. Οι «Τρεις Εκκλησιές» όπως λέγονται, βρίσκονται στο γειτονικό (σε μας που διαμένουμε στο Ρέθυμνο) Ηράκλειο. Το έναυσμα για την εξερεύνηση αυτή προήρθε από διάφορες φήμες που άκουσα όσο ήμουν φοιτητής στο Ηράκλειο. Η αναζήτηση είναι κουραστική αλλά πάντα σε ανταμείβει. Ρίγος, ενθουσιασμός, ανατριχίλα… Η περιπλάνηση συνεχίζεται. Μακριά από τα ανιαρά και ανούσια τετριμμένα της ζωής.

Ιστορικά στοιχεία
Οι πληροφορίες που αφορούν το συγκεκριμένο μέρος είναι συγκεχυμένες, απ’ ότι φαίνεται από τα ιστορικά στοιχεία που κατάφερα να συλλέξω. Αυτό συμβαίνει λόγω ελλιπών στοιχείων και γενικής σύγχυσης ανάμεσα στις ονομασίες των εκκλησιών, που δεν αφήνουν να διασαφηνιστεί μια ομαλή ιστορική πορεία. Οι εκκλησίες χτίστηκαν γύρω στο 1354, όπως υποδεικνύεται από ένα χάραγμα σε μια τοιχογραφία. Ακριβής χρονολόγηση δεν υπάρχει, αλλά κάπου αλλού αναφέρεται ότι υπάρχουν από το 961 μ.Χ. Το όνομα της τοποθεσίας δόθηκε από τρία μοναστήρια που υπήρχαν εκεί. Κατά την τουρκοκρατία τα μοναστήρια ερήμωσαν λόγω των λυσσαλέων σφαγών. Και τα τρία κάηκαν, και μάλιστα το τρίτο διαλύθηκε ολοσχερώς. Έμειναν μόνο κάποια κομμάτια τοίχων που το θύμιζαν. Για το λόγο αυτό ο Ιταλός περιηγητής Bouodelmonti κατά το 1415, όταν μπήκε στο φαράγγι είδε μόνο τις δυο εκκλησίες και υπέθεσε ότι η δεύτερη ήταν δίκλιτη. Στο σημείο που υπήρχε το τρίτο μοναστήρι, τα εναπομείναντα χαλάσματα χρησιμοποιήθηκαν από τους Γερμανούς για οχύρωση. Σήμερα, στο σημείο του εξαφανισμένου μοναστηριού στην μικρή κοιλάδα υπάρχουν μόνο ελάχιστα χαλάσματα ενός οχυρωματικού πύργου και ένα εικονοστάσι που θυμίζει τη θέση της εκκλησίας.
Η Επίσκεψη
Το φαράγγι βρίσκεται νοτιοδυτικά της πόλης του Ηρακλείου κοντά στη λίμνη του Αλμυρού ανάμεσα σε δυο ογκώδη βουνά που σκίζονται στα δυο. Ο δρόμος (τι άλλο;)… χωματόδρομος. Σιγά-σιγά φτάναμε στην είσοδο του φαραγγιού και το φως χαμήλωνε λόγω της σκιάς των βουνών. Η άγρια βλάστηση των γκρεμών στόλιζε το τοπίο. Καθώς εισχωρούσαμε πιο βαθιά άρχισε να φυσάει δροσερός αέρας. Προχωρώντας περίπου πεντακόσια μέτρα, αντικρίσαμε το πρώτο εκκλησάκι. Μικρό και πετρόχτιστο, με λίγες εικόνες, και το ταβάνι κατάμαυρο από την φωτιά. Μερικές εικόνες είχαν παραστάσεις από εξόντωση διαβόλων. Κάποιος είχε βάψει στο άσπρο των τοίχων το σήμα του Χριστού. Η ησυχία έμοιαζε τρομακτική ενώ στην ατμόσφαιρα υπήρχε διάχυτη μια περίεργη ενέργεια. Βγήκαμε από τη μια εκκλησία και προχωρήσαμε προς την άλλη, όπου το κλίμα άλλαζε σε κάτι πιο οικείο, και τα σημάδια του ανθρώπου και του πολιτισμού ήταν πιο εμφανή. Οι δυο εκκλησίες μαζί σε ένα ναό. Η περίφραξη αρκετή, ώστε να μην μπορεί κάποιος να μπει στον περίβολο. Η δε πόρτα του ναού ήταν ασφαλισμένη με σιδερένιες μπάρες, που έκαναν αδύνατη την πρόσβαση σε οποιονδήποτε. Αυτό γιατί μέσα φυλάγονται εικόνες ανεκτίμητης αξίας. Ξαφνικά γύρισα το βλέμμα μου σε έναν πανύψηλο βράχο και διέκρινα στην κορυφή του έναν μεγάλο σταυρό. Οι πλευρές του φαραγγιού ήταν γεμάτες σπηλιές, άλλες προσβάσιμες και άλλες όχι. Το μικρόβιο της περιέργειας όμως έλεγε ότι κάτι ακόμα θα υπάρχει… Έφυγα μόνος προς τα βάθη του φαραγγιού περνώντας σάπιους φράχτες και πρόχειρους πετρότοιχους. Προχώρησα μέσα από πυκνή βλάστηση πικροδαφνών και πριναριών… Και τότε δικαιώθηκα. Ξαφνικά η στενάδα του φαραγγιού άνοιγε και σχηματιζόταν μια μικρή κοιλάδα με πεζούλια και χαλάσματα. Εκεί ακριβώς, πάνω σε ένα βράχο, ήταν πρόσφατα χτισμένο ένα εκκλησάκι, πιθανότατα στο σημείο που βρισκόταν το τρίτο μοναστήρι! Πιο πέρα ακόμα, υπήρχαν ερείπια από έναν κλειστό οχυρωματικό πύργο. Όλα αυτά υποδηλώνουν ότι κάποτε στο μέρος αυτό υπήρχε ζωή… Τα βουνά ίσως πρόσφεραν προστασία σε αυτούς που κατοικούσαν στο σημείο αυτό. Βροχή άρχισε να πέφτει και έτσι πήρα το δρόμο του γυρισμού.
Μύθοι & Θρύλοι
Πολλά έχουν ειπωθεί για το συγκεκριμένο μέρος. Τα περισσότερα από αυτά μπορεί να είναι υπερβολές, ψέματα και ονειροφαντασίες. Παρόλα αυτά βέβαια, ένα άτομο έχει χάσει την ζωή του εκεί από καρδιακή προσβολή…. Εξάλλου σε όλους μας, κατά βάθος, αρέσουν αυτές οι περίεργες ιστορίες. Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας υπήρχαν εκεί τρία μοναστήρια. Κατά την κατάληψη του Ηρακλείου, ο τουρκικός στρατός έφτασε στο φαράγγι κυνηγώντας κάποιους μονάχους και ελάχιστους άντρες και γυναικόπαιδα. Νόμιζαν ότι ο θεός θα τους προστάτευε και θα έβρισκαν καταφύγιο εκεί. Μάταια όμως. Κατασφαγιάστηκαν όλοι οι μονάχοι και η μανία των κατακτητών δεν σταμάτησε εκεί, αλλά έκαψαν τους ναούς και διέλυσαν τελείως την τρίτη εκκλησία. Από τότε και μετά, λέγεται ότι το βράδυ ακούγονται τα απελπισμένα ουρλιαχτά των πεθαμένων. Κάποιοι λένε ότι μερικές φορές είδαν και φαντάσματα των μονάχων. Ένα ακόμα περίεργο που είχα ακούσει για το συγκεκριμένο μέρος, είναι ότι τη μέρα του εορτασμού της κατεστραμμένης εκκλησίας (Αγία Τριάδα) εμφανίζεται σαν οπτασία στο σημείο όπου ήταν χτισμένη…
Μαρτυρίες στο διαδίκτυο (www.esoterica.gr)
1.«Καλημέρα, είμαι φοιτητής στο Ηράκλειο. Πέραν των Δροσουλιτών έχω ακούσει για τις 3 εκκλησιές λίγο πριν τη Ροδιά. Τις έχω επισκεφτεί δυο φορές αλλά τίποτα. Έχω σκοπό να πάω και τρίτη και τέταρτη αν χρειαστεί. Λένε πως φαντάσματα μοναχών φυλάνε και προστατεύουν την ιερότητα του τόπου. Στενός μου φίλος που μου συνέστησε το μέρος είχε μια δυνατή εμπειρία εκεί. Ιστορίες έχω ακούσει και από παλιότερους φοιτητές αλλά και αρκετά μεγαλύτερους... Όποιος διστάζει να πει αυτό που σκέφτεται, καταντάει να σκέφτεται μόνο αυτό που δe διστάζει να πει...»
2.«Η πρώτη ιστορία λοιπόν είναι λίγο παλιά και την άκουσα από μεγαλύτερους: Μια παρέα από φοιτητές είχαν επισκεφτεί τις 3 εκκλησιές μετά τα μεσάνυχτα και μια που δεν είδαν ή άκουσαν κάτι περίεργο, είχαν τη φαεινή ιδέα να αφήσουν εκείνον που είχε φοβηθεί περισσότερο (το μέρος είναι πολύ απομακρυσμένο από το δρόμο κι αρκετά τρομακτικό από μόνο του) και να φύγουν για να του κάνουν πλάκα. Μπήκαν λοιπόν στα αυτοκίνητα και εξαφανίστηκαν για 10 λεπτά. Όταν γύρισαν να τον πάρουν τον βρήκαν νεκρό από ανακοπή. Αιτία; Προφανώς ο φόβος. Το ερώτημα είναι όμως το εξής: Φοβήθηκε επειδή είδε κάτι ή λόγω της γενικότερης ατμόσφαιρας σε συνδυασμό με τη μοναξιά του...; Όποιος διστάζει να πει αυτό που σκέφτεται, καταντάει να σκέφτεται μόνο αυτό που δε διστάζει να πει...»
3.«Η δεύτερη είναι η ιστορία του φίλου μου (2 χρόνια μεγαλύτερος μου), άτομο 100% έμπιστο και πολύ περήφανο για να παραδεχτεί χωρίς λόγο πως φοβήθηκε τόσο. Αφού μας είπε μετά από πολλές πιέσεις που του ασκήσαμε την εμπειρία του, μας κέντρισε τόσο πολύ το ενδιαφέρον και τον παρακαλούσαμε να πάμε όλοι μαζί ξανά (κυρίως για να μας δείξει το δρόμο καθώς γνωρίζαμε ελάχιστα τους υπόλοιπους που τον συντρόφευαν τη νύχτα της εμπειρίας του) αλλά εκείνος δε σταμάτησε να λέει πως δεν πρόκειται να ξαναπατήσει σ' εκείνο το μέρος. Η ιστορία του έχει ως εξής... Κατά τις 2 το πρωί εκείνος και άλλοι τρεις φίλοι του έχουν επισκεφτεί τις 3 εκκλησιές, μία μέρα αφού ακούσανε την ιστορία που σας διηγήθηκα ήδη μαζί με τις υπόλοιπες φήμες που κυκλοφορούν για το μέρος. Αφού λοιπόν εξοικειώθηκαν με το περιβάλλον μπροστά στην πρώτη εκκλησία (όσο γινόταν) άρχισαν να κάνουν πλάκες ο ένας στον άλλο και να πειράζονται. Οι άλλες δυο εκκλησίες, αντίθετα με την πρώτη που σε υποδέχεται σε έναν ανοιχτό χώρο, είναι πιο απομακρυσμένες από αυτή και περιφράσσονται. Τα παιδιά λοιπόν συνεχίζουν την εξερεύνησή τους και πάνε κοντά στις άλλες δύο εκκλησίες. Μόλις ο ένας από την παρέα αγγίζει την καγκελόπορτα της περίφραξης ακούστηκε καθαρά και δυνατά σε όλους μία καμπάνα η οποία ήχησε μία φορά και ένας άλλος ήχος που, ενώ δεν μπορούσε να τον προσδιορίσει ακριβώς, μου είπε ότι ήταν σαν ουρλιαχτό γυναίκας. Τα παιδιά έφυγαν τρέχοντας, μπήκαν στο αυτοκίνητο και πήγαν απ' ευθείας σε μία εκκλησία για 2 ώρες (όσο ξέρω το φίλο μου, δεν ξέρω να έχει ξανάπαει ποτέ του σε εκκλησία). Την ιστορία δε δέχτηκε να μας τη διηγηθεί παρά μόνο μετά από 3 μέρες και αφού τον είχαμε ζαλίσει…»
Επίλογος
Το μέρος αποπνέει κάτι το παράξενο. Είχα επιχειρήσει να το επισκεφθώ βράδυ δυο φορές και δεν τα κατάφερα, γιατί δεν έβρισκα το δρόμο… Μπορεί να μην έπρεπε να βρεθώ εκεί τότε… Αν πάτε το βράδυ μην είστε μόνοι σας…
Βιβλιογραφία
Ν. Ψιλάκης, Μοναστήρια και ερημητήρια της Κρήτης. Τόμ. Α.
Ελ. Παλατάκης, Αι τρεις εκκλησίες εις το φαράγγι του αλμυρού Ηρακλείου

No comments:

Post a Comment