Είναι τόσα πολλά τα μυστικά μέρη που πολλές φορές δυσκολεύομαι να διαλέξω για το ποιό θα γράψω… Η επιλογή αυτή τη φορά έγινε από πρωτοβουλία ενός αναγνώστη, ο οποίος ενδιαφέρθηκε να συνεισφέρει σε αυτό το άρθρο και στην ξενάγηση μας εκεί. Η διαδικασία όπως πάντα χρονοβόρα και αυτή τη φορά ιδιαίτερα κουραστική. Σημασία όμως έχει η ουσία. Χαθείτε ελευθέρα στο φαράγγι της μόνης Γουβερνέτου…
Ιστορικά στοιχεία
Πριν κάποιες χιλιάδες χρόνια αποίκησαν αυτό το μέρος οι αρχαίοι Κύδωνες, που σύμφωνα με μια παράδοση ήρθαν από την Αρκαδία και έγιναν οικιστές του τόπου. Το μέρος θεωρούνταν ιερό και αφιερωμένο στην Άρτεμη. Καθώς τα χρόνια πέρασαν, το μέρος αφιερώθηκε στην Παναγία και θεωρήθηκε κατάλληλο για άσκηση και προσευχή. Άρχισαν να χτίζονται κελιά και οι πρώτοι καλόγεροι άρχισαν να κατοικούν στις σπηλιές του φαραγγιού. Η αδιαφορία τους για τα εγκόσμια και τα υλικά αγαθά ήταν τόσο μεγάλη, ώστε όταν τους λήστευαν οι πειρατές δεν έφερναν καμία αντίσταση.
Η αγριάδα του τόπου άρχισε να συγκεντρώνει πολλούς μέχρι που δημιουργήθηκε το παλιό καθολικό μοναστήρι. Σιγά-σιγά το μέρος μετατράπηκε σε τόπο μεγάλου προσκυνήματος και τα θαύματα που γίνονταν συγκέντρωναν αμέτρητους πιστούς. Μετέπειτα άρχισε να ενδιαφέρεται για τα γενικότερα ζητήματα της Κρήτης, και εκεί οργανώθηκε μία μεγάλη εξέγερση γύρω στα 1400 ενάντια στους Βενετσιάνους, αλλά τελικά είχε κακό τέλος… Κατά καιρούς υπήρχε φρουρά εκεί, λόγω του ότι ήταν πέρασμα για πειρατές. Μετά από καιρό η μονή εγκαταλείφθηκε. Ο θάνατος εξόντωσε τους περισσότερους καλόγερους και λέγεται ότι είχε στείλει κατάρα ένας Άγιος για να τιμωρήσει τους μοναχούς οι οποίοι είχαν πλουτίσει. Η μονή εγκαταλείφθηκε για πάντα…
Η Επίσκεψη
Είναι η πρώτη φορά που υπάρχει τόσο μεγάλη απαρτία από συντάκτες του περιοδικού σε μια τέτοια περιπλάνηση.. Αφού μαζευτήκαμε εγώ, ο Sinister Divine, ο Princeps Noctis, και ο φίλος Μανόλης ξεκινήσαμε για το νόμο Χανίων για το μέρος όπου είχαμε συμφωνήσει. Φτάνοντας στο ακρωτήρι των Χανίων, τραβήξαμε το δρόμο που οδηγεί σε δυο μονές, τη μονή Τσαγκαρόλων και τη μονή Γουβερνέτου. Εκεί σταματήσαμε και αρχίσαμε την πεζοπορία για την παλιά εγκαταλελειμμένη καθολική μονή. Ενδιάμεσα του μονοπατιού που κατεβαίνει στα βάθη του φαραγγιού υπάρχουν χαλάσματα από ερειπωμένα σπίτια και πίσω από αυτά κρύβεται μια επιβλητική σπηλιά με αρκετούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Η σπηλιά είναι κατάμαυρη από καπνό από φωτιές που έχουν κατά καιρούς ανάψει εκεί μέσα και κυρίως από αυτή που έχει κατακάψει την εσωτερική εκκλησία αρκετά πρόσφατα…
Μαυρισμένοι τοίχοι και αποκαΐδια εκκλησιαστικών εικόνων και βιβλίων… Προχωρώντας στο εσωτερικό της σπηλιάς ανάψαμε φακό και αρχίσαμε να ερευνούμε το εσωτερικό. Στο κέντρο της μεγάλης αίθουσας βρίσκεται μια μεγάλη δεξαμενή με κυκλώπειες πέτρες, η οποία παραδόξως μοιάζει περισσότερο με αρχαιοελληνικό βωμό, και κολλητά σε αυτήν βρίσκεται ένας περίεργος σε σχήμα ογκώδης σταλαγμίτης. Προχωρώντας βαθύτερα στην σπηλιά άρχισε να μικραίνει μέχρι που έγινε τόσο μικρή ώστε μόνο συρτός μπορούσες να συνεχίσεις. Σταματήσαμε εκεί.
Ένα πράγμα μόνο δεν μπόρεσα να καταλάβω. Γιατί και πώς οι περισσότερες τρύπες που εισχωρούσαν μέσα ήταν κλεισμένες με αρκετούς σωρούς από πέτρες. Ίσως κάποιο ποτάμι περνούσε από εκεί κάποτε. Όπως και να έχει, ελπίζω κάποτε κάποιοι να αποφασίσουν να τις μετακινήσουν και να κάνουν καμία ανασκαφή. Βγαίνοντας έξω αρχίσαμε την κάθοδο προς το ξερό και βραχώδες φαράγγι. Μετά από αρκετή ώρα καθόδου και από εξερευνήσεις μικρών σπηλιών φτάσαμε σε ένα πραγματικά καταπληκτικό και ασυνήθιστο θέαμα.
Μια παλιά πετρόχτιστη γέφυρα που το μέγεθος της θα το ζήλευαν πολλές σύγχρονες. Το πλάτος της έφτανε για να περάσουν άνετα δυο μεγάλα λεωφορεία, και όλο αυτό γιατί; αφού από εκεί περνούσαν μόνο ελάχιστοι μοναχοί και δεν υπάρχει ίχνος δρόμου, η μορφολογία ούτως ή άλλως δεν το επιτρέπει… Ο μόνος λόγος που μπορώ να φανταστώ είναι για την ύπαρξη ενός επίπεδου χώρου συγκέντρωσης. Το παλιό μοναστήρι και το όλο περιβάλλον αποπνέουν ένα φοβερό ατμοσφαιρικό μεσαιωνικό συναίσθημα. Κελιά και χτίσματα φθαρμένα από το χρόνο με δέντρα να ξεπετάγονται μέσα από αυτά. Μερικά είχαν συγχωνευθεί με το βράχο και είχαν γίνει ένα με αυτόν. Λαξευτές κατασκευές τέλεια τοποθετημένες και δομημένες σε συνδυασμό με τη γέφυρα σε μετάφεραν σε άλλες εποχές. Φοβερή αρχιτεκτονική για ένα τέτοιο μοναστήρι! Ξαφνικά χτύπησε η καμπάνα! Παγώσαμε… Μείναμε άναυδοι αλλά τελικά την είχαν χτυπήσει άλλοι επισκέπτες. Πραγματική σκηνή από Θρίλερ! Αποφασίσαμε να προχωρήσουμε λίγο παραπάνω και να ερευνήσουμε το επιβλητικό φαράγγι. Κατά μήκος του δέντρα ξεπετάγονται δέντρα, σφηνωμένα στις σχισμές και σχιστοί πανύψηλοι γκρεμοί. Ξαφνικά εμφανίστηκαν δυο μεγάλοι κορμοί καρφωμένοι στο βράχο από δυο ορειβάτες που είχαν σκοτωθεί πρόσφατα από την πτώση τους στο κενό… Άρχισε να εμφανίζεται η θάλασσα και ο μικρός κολπίσκος για τις αποβάσεις των πειρατών. Κοιτάξαμε για λίγο την θάλασσα και πήραμε το δρόμο του γυρισμού.
Αυτά που επισκεφτήκαμε και είδαμε ήταν πραγματικά εκπληκτικά. Δεν έχω λόγια να περιγράψω την παράξενη ατμόσφαιρα αυτού του τόπου. Μόνο ίσως ένας ποιητής να τα κατάφερνε. Πάντως αν και μέρος με θετική ενέργεια την ημέρα το βράδυ πιστεύω ότι θα είναι τελείως διαφορετικά. Είναι το κατάλληλο μέρος για να γυριστεί μια σκοτεινή βαμπιρική ταινία!
Μύθοι & Θρύλοι
Όπως είπαμε, μέσα στην σπηλιά υπάρχει μια δεξαμενή που μαζεύει το νερό που στάζει. Παλιότερα, μια και η περιοχή το καλοκαίρι είναι αρκετά ξερή, οι γύρω κάτοικοι προμηθευόντουσαν το λιγοστό εκείνο νερό για τις ανάγκες τους. Ξαφνικά το νερό άρχισε να χάνεται και άρχισαν να αναρωτιούνται μήπως κάποιος το έκλεβε. Τελικά ανακάλυψαν ότι το έπινε μια μεγάλη αρκούδα και, επειδή δεν μπορούσαν να την πολεμήσουν, κάποιος προσευχήθηκε στην Παναγία και αυτή την πέτρωσε την ώρα που πήγε να πιει νερό (τεράστιος σταλαγμίτης κολλητά στην δεξαμενή!) εξ ου και η εκκλησία στην σπηλιά ‘Παναγία η Αρκουδιώτισα’…
Υπάρχει βέβαια και μια άλλη εκδοχή σε αυτόν το μύθο… Οι πρώτοι κάτοικοι του τόπου, οι αρχαίοι Κύδωνες θεωρούσαν ιερή την σπηλιά αυτή και την είχαν αφιερώσει στη λατρεία της Πελασγικής θεάς Άρτεμης, η οποία είχε τη μορφή αρκούδας. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο σταλαγμίτης που βρίσκεται στη μέση της σπηλιάς είχε διαμορφωθεί σε άγαλμα και γύρω από αυτόν γινόταν η λατρεία και ο χορός της Άρτεμης. Κάθε Φεβρουάριο κορίτσια πριν το γάμο τους ντυμένες με βαθυκίτρινα φορέματα τιμούσαν τη Θεά. Μετά ήρθε ο Χριστιανισμός… ο οποίος μετέτρεψε το μνημείο αυτό σε δικό του μνημείο. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχει συμβεί αυτό. Το μνημείο το οποίο λατρευόταν από τους αρχαίους απέκτησε Χριστιανική υπόσταση ως Παναγία. Όσοι αμφιβάλλετε, πηγαίνετε στη σπηλιά και διαλέξτε την παράδοση που σας εκφράζει περισσότερο. Γενικώς είναι λίγο περίεργο που τα περισσότερα μυστικιστικά-απόκρυφα μέρη έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες.
Βιβλιογραφία
-Η Κρήτη των θρύλων. Βασίλης Χαρωνίτης. Εκδ. Σμυρνιωτάκης.
-Μυστική Ελλάδα. Εκδ. Αρχέτυπο
No comments:
Post a Comment